Kinh nghiệm du lịch cố đô Hoa Lư - Ninh Bình

Cố đô Hoa Lư ở đâu?

Cố đô Hoa Lư nằm trên địa bàn giáp ranh giới giữa huyện Hoa Lư, huyện Gia Viễn và thành phố Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình. Trước khi trở thành kinh đô, nơi đây cũng chỉ là vùng đất phù sa cổ, có người cư trú ven chân núi. Hoa Lư là kinh đô đầu tiên của nhà nước phong kiến Trung ương tập quyền ở Việt Nam, tồn tại trong vòng 42 năm và gắn với sự nghiệp của ba triều đại Đinh, Tiền Lê, Lý, trong đó trải qua 12 năm triều Đinh (968 - 980), triều Tiền Lê với 29 năm (980 - 1009) và cuối cùng là triều Lý (1009 - 1010). Trải qua hơn 1.000 năm lịch sử cùng với nhiều thăng trầm biến đổi, cố đô Hoa Lư đã trở thành minh chứng cho lịch sử ngàn đời của nước Việt. Cố đô Hoa Lư hiện nay vẫn lưu giữ lại nhiều vết tích là những bức tường thành, dấu tích cung điện.

'

Vài nét về di tích cố đô Hoa Lư hiện nay

Hiện tại cố đô Hoa Lư trở thành quần thể di tích quốc gia đặc biệt của Việt Nam và cũng là một trong 4 vùng lõi của quần thể di sản thế giới Tràng An. Khu di tích lịch sử cố đô Hoa Lư hiện nay có diện tích 13,87km2, thuộc tỉnh Ninh Bình bao gồm:

- Vùng bảo vệ đặc biệt (3km2): là khu vực bên trong thành Hoa Lư, có đền vua Đinh Tiên Hoàng, vua Lê Đại Hành,… một phần khu sinh thái Tràng An và các đoạn tường thành, nền cung điện nằm dưới lòng đất.

- Vùng đệm (10,87km2): gồm cảnh quan hai bên sông Sào Khê (sông nối giữa sông Hoàng Long và sông Vân thuộc huyện Hoa Lư - Ninh Bình, chảy qua cố đô Hoa Lư) và quần thể Tràng An.

- Các di tích liên quan trực tiếp: gồm các di tích không nằm trong 2 vùng trên nhưng cũng có vai trò quan trọng đối với sự nghiệp của nhà Đinh như chùa Bái Đính, Cổng Đông, Cổng Nam, động Hoa Lư, đền thờ Đinh Bộ Lĩnh..

'

Hướng dẫn đường đi đến Hoa Lư

Hoa Lư cách trung tâm thành phố Ninh Bình khoảng 15km, bạn có thể lựa chọn di chuyển bằng phương tiện cá nhân hoặc phương tiện công cộng đến Ninh Bình, sau đó thuê xe máy để tiện cho hành trình tham quan.

Từ Hà Nội đi Ninh Bình

- Đi xe khách: Bạn có thể bắt xe ở các bến xe Giáp Bát, Mỹ Đình và xuống ở bến xe Ninh Bình. Giá vé khoảng 70.000 - 150.000 VNĐ/khách/lượt (giá vé cập nhật năm 2020), di chuyển khoảng 1h30 phút.

- Đi xe máy: Bạn đi theo đường Quốc lộ 1A cũ qua Hà Nam và đi theo hướng Ninh Bình - Thanh Hóa.

- Đi tàu hỏa: Giá vé tàu đi Hà Nội - Ninh Bình khoảng 90.000 - 200.000 VNĐ/khách/lượt (giá vé cập nhật năm 2020) tùy vào tàu và loại ghế mà bạn lựa chọn.

Từ thành phố Ninh Bình đến Hoa Lư

Từ thành phố Ninh Bình đến Hoa Lư khoảng 15km nên bạn có thể thuê taxi hoặc xe ôm. Hoặc bạn cũng có thể đi xe máy để tham quan các điểm khác ở Ninh Bình như Tràng An, Bái Đính.. 

'

Những địa điểm không nên bỏ lỡ khi đến Hoa Lư

'

Các di tích đền thờ

Trải qua hơn 1.000 năm lịch sử nhưng một số di tích quan trọng ở cố đô Hoa Lư vẫn được bảo tồn cho đến ngày nay, nổi bật và ấn tượng là đền vua Đinh Tiên Hoàng và đền vua Lê Đại Hành. Hai ngôi đền đều được xây dựng từ thời nhà Lý và kiến thiết lại dưới thời Hậu Lê theo kiểu nội công ngoại quốc (nghĩa là kiến trúc bên trong có hình chữ Công (工), bên ngoài có hình chữ Quốc (国). ... Bố cục mặt bằng chùa có dạng phía trong hình chữ Công (工), còn phía ngoài có khung bao quanh như chữ Khẩu (口) hay như ở chữ Quốc (国)), mô phỏng kiến trúc kinh đô xưa.

Đền vua Đinh Tiên Hoàng nằm ở xã Trường Yên, Hoa Lư, Ninh Bình, xưa kia thuộc trung tâm thành Đông của kinh đô Hoa Lư. Phía trước mặt đền là núi Mã Yên, trên núi có mộ vua Đinh. Đền vua Đinh Tiên Hoàng là công trình kiến trúc độc đáo ở Việt Nam vào thế kỷ 17, có nhiều cổ vật quý được bảo tồn như đôi voi chầu, cặp bảo vật long sàng đá (sập đá)...

Đền vua Lê Đại Hành nằm cách đền vua Đinh Tiên Hoàng khoảng 300m, quy mô nhỏ hơn nên trong đền đem lại cảm giác gần gũi. Trước mặt đền là quảng trường trung tâm cố đô Hoa Lư, sau đền là hào nước bảo vệ cố đô chạy dưới chân núi Đìa. Đền thờ vua Lê Đại Hành sử dụng nghệ thuật chạm gỗ của thế kỷ 17 đạt đến độ tinh xảo, điêu luyện.

Đền thờ Công chúa Phất Kim (con gái vua Đinh Tiên Hoàng) nằm cạnh đền thờ vua Lê Đại Hành và chùa Nhất Trụ. Đền thờ được lập để suy tôn người phụ nữ thế kỷ X, hiền lành, chịu nhiều sóng gió.

'

Những ngôi chùa cổ

Sau khi thành kinh đô, Hoa Lư cũng dần trở thành trung tâm Phật giáo. Bắt đầu từ thế kỉ X ở Hoa Lư đã có rất nhiều chùa tháp. Vua Đinh Tiên Hoàng là người đầu tiên đặt chức tăng thống Phật giáo và quốc sư đầu tiên của Việt Nam là Khuông Việt. Điều đặc biệt ở hệ thống chùa cổ Hoa Lư là rất nhiều ngôi chùa được xây dựng trong hang núi đá vôi, dựa vào núi đá như Bái Đính, Bích Động, Hoa Sơn..

Chùa Nhất Trụ còn gọi là chùa Một Cột là ngôi chùa cổ nhất ở Việt Nam, được xây dựng từ thời vua Lê Đại Hành. Chùa nằm cạnh đình Yên Thành, rất gần đền thờ công chúa Phất Kim và đền vua Lê Đại Hành.

Chùa có tên Nhất Trụ vì trước chùa có cột đá cao hơn 3m, tiết diện hình bát giác. Chùa Nhất Trụ cùng với chùa Am Tiên, chùa Kim Ngân, chùa cổ Am, chùa Duyên Ninh là những chùa cổ thời Đinh – Lê nằm trong khuôn viên kinh thành Hoa Lư. Trong số đó, chùa Nhất Trụ nằm ở vị trí trung tâm, là di tích quan trọng nhất. Chùa là nơi tu hành và họp hành việc nước của các nhà sư thế kỷ X như Pháp Thuận, Khuông Việt và Vạn Hạnh.

Chùa động Am Tiên thuộc xã Trường Yên, huyện Hoa Lư, Ninh Bình, cách đền vua Đinh khoảng 400m đi về hướng Tràng An. Chùa động Am Tiên là nơi vua Đinh Tiên Hoàng nuôi hổ báo để trừng trị những người phạm tội nặng. Thời nhà Lý, nhà sư Nguyễn Minh Không đã ở trong chùa để tụng kinh thuyết pháp, xây bệ thờ Phật bên trong. Sau này người đời mới mở cảnh chùa để khách có thể đến hành hương.

Chùa Bái Đính gồm hệ thống khu chùa cổ, một khu chùa mới được xây dựng từ năm 2003, đền thờ đức Thánh Nguyễn (vị ca tăng đứng đầu trong tổ chức Phật giáo của triều đại nhà Lý trong lịch sử), hang động sáng thờ Phật, hang động tối thờ Tiên và đền thờ thần Cao Sơn. Quần thể chùa Bái Đính là quần thể lớn với nhiều kỷ lục châu Á như nơi có tượng Phật bằng đồng dát vàng lớn nhất châu Á, có hành lang La Hán dài nhất châu Á,… Chùa Bái Đính nằm ở vùng đất hội tụ nhiều yếu tố nhân kiệt, hiện nằm ở phía Bắc của quần thể di sản thế giới Tràng An.

Chùa Bái Đính Ninh Bình - Ngôi chùa đạt nhiều kỷ lục nhất Việt Nam

'

Nên du lịch cố đô Hoa Lư vào thời điểm nào?

Hầu như mọi thời điểm trong năm đều thuận lợi cho chuyến tham quan cố đô Hoa Lư, nhưng nếu bạn muốn có những sự kiện đặc biệt thì có thể cân nhắc một số thời điểm.

Mùa xuân khoảng tháng 3 - 4 - 5 (dương lịch) là mùa đẹp nhất và có nhiều lễ hội được tổ chức, nếu bạn muốn đắm chìm trong không khí vui nhộn và trải nghiệm nhiều hoạt động thú vị thì nên chọn thời điểm này.

Ngày mùng 8 - 10 tháng 3 âm lịch (khoảng tháng 4 dương lịch) hằng năm là lúc diễn ra lễ hội truyền thống cố đô Hoa Lư (hội Trường Yên hay hội Cờ Lau).

Tháng 5-  6 là thời điểm lúa chín ở Ninh Bình, lúc này bạn có thể kết hợp tham quan cố đô Hoa Lư và đi các điểm khác như Tam Cốc - Bích Động để ngắm những cánh đồng lúa vàng rộ.

'

Nguồn: sưu tầm